Protetyka stomatologiczna zajmuje się odtwarzaniem utraconych zębów. Można to zrobić za pomocą protez, które są z reguły wyjmowane lub stałych uzupełnień takich jak korony i mosty które są przytwierdzone na stałe.
Zęby służą nam do odgryzania, rozdrabniania i rozcierania pokarmu. Wyróżniamy poszczególne grupy zębów:
– 8 zębów siecznych w kształcie dłuta, za pomocą których odgryzamy kęsy jedzenia,[1]
– 4 kłów w kształcie stożka, służących do chwytania pokarmu i kawałkowania go na mniejsze porcje,
– 8 zębów przedtrzonowych, zaopatrzonych w dwa guzki na powierzchni żującej – zęby te rozgniatają i rozcierają pokarm,
– 12 trzonowców (szóstka, siódemka i ósemka) – zęby trzonowe mają na powierzchni wiele guzków i są wykorzystywane do miażdżenia i rozcierania.
Dlaczego tak ważne jest uzupełnienie braków zębowych?
Gdy zabraknie pojedynczych zębów, ich rolę muszą przejąć sąsiednie grupy, które nie są przystosowane do pełnienia danej funkcji. Przykład – jeżeli tracimy tylne zęby trzonowe, służące nam do rozcierania i miażdżenia, wówczas zaczynamy rozcierać jedzenie przednimi zębami, które szybko się zużywają, ścierają, pękają i w efekcie łamią. Nie można również zapominać o zmianach patologicznych, które zachodzą w stawach skroniowo-żuchwowych. Zmiany te uwidaczniają się w rysach twarzy – tzw. wygląd starczy(patrz zdjęcie poniżej), na skutek zapadania się niepodpartych zębami tkanek miękkich oraz zmniejszenia wysokości twarzy. Z czasem, nieuzupełnienie braków nieuchronnie prowadzi do przejścia z pełnych łuków zębowych – poprzez częściowe – aż wreszcie do całkowitego bezzębia.
Oczywiście oprócz zmian widocznych na pierwszy rzut oka – mowa tu oczywiście o walorach estetycznych, mamy do czynienia ze zmianami strukturalnymi, które pozornie nie przysparzają nam kłopotów. Nic bardziej mylnego – te niewidoczne zmiany niosą ze sobą daleko idące konsekwencje – trudności w wymowie, kłopoty z komunikacją interpersonalną, problemy z wyrażaniem emocji oraz przede wszystkim brak czerpania z przyjemności jedzenia!
Uzupełnienia stałe:
–Korony i mosty – Korona odbudowuje utracone tkanki zęba oraz wzmacnia jego strukturę. Most to przęsło oparte na zębach filarowych, które odtwarza brakujące zęby. Zęby filarowe, które mają za zadanie być oparciem dla przyszłego mostu, muszą zostać do tego przygotowane poprzez delikatne preparowanie. Gotowe mosty są cementowane na stałe, często na 5,10,20,a nawet 40 lat. W zależności od zapotrzebowania oraz umiejscowienia braków zębowych, wyróżnia się mosty porcelanowe na podbudowie metalowej oraz prace pełnoceramiczne.
–Implanty zębowe – Implant imituje korzeń własnego zęba. Może odtwarzać brak pojedynczego zęba lub cały bezzębny łuk(4-6 wszczepionych implantów). Tytanową śrubę wszczepia się w kość. Zabieg ten przeprowadza się w znieczuleniu miejscowym. Następnie do implantu montuje się korony lub mosty, w zależności od potrzeby uzupełnia braków. Istnieje także możliwość osadzenia na implantach zwykłych protez całkowitych celem lepszego ich ustabilizowania na podłożu – wtedy proteza utrzymuje się z pomocą specjalnych zatrzasków(rozwiązanie stało-ruchome).
Uzupełnienia ruchome:
–Protezy akrylowe – najpopularniejszy rodzaj protez. Są wykonane z twardego materiału jakim jest akryl(przypomina różowy, przeźroczysto-różowy plastik). Są to protezy które osiadają na błonie śluzowej. Siły zgryzowe wywierane przez płytę protezy są przenoszone na kość poprzez błonę śluzową.
–Protezy nylonowe– proteza elastyczna. Nie zawiera metalowych elementów. Proteza ta, jest mniejszych rozmiarów niż proteza akrylowa, a co za tym idzie łatwiej i chętniej akceptowana przez pacjentów. Dzięki specjalnym właściwościom materiału, z którego jest wykonana ma dużą wytrzymałość na uszkodzenia. Antyalergiczna – z powodzeniem stosowana wśród pacjentów nie mogących użytkować tradycyjnych protez akrylowych.
–Protezy szkieletowe– wykonane z metalowego szkieletu, który dba o trwałość i solidność konstrukcji. Dzięki temu taka proteza jest znacznie mniejsza niż proteza akrylowa. W przypadku odpowiednich warunków, istnieje możliwość odsunięcia jej od błony śluzowej na tyle, że może opierać się wyłącznie na własnych, zachowanych zębach. Często oprócz uzupełniania braków zębowych ma również za zadanie szynować pozostałe ruchome zęby.
–Protezy akronowe– rozwiązanie nastawione na spełnienie oczekiwań estetycznych. Różowawa lub przeźroczysta proteza, pozbawiona metalowych elementów. Można ją łatwo pomylić z naturalnymi zębami. Wykonana z materiału, który jest delikatnie elastyczny, dzięki czemu posiada zdolność minimalnego dopasowania do warunków panujących w jamie ustnej.
-Szyny relaksacyjne– miękkie uzupełnienia protetyczne, stosowane są w poważnych bólach głowy spowodowanych wadami zgryzu, problemach ze zwarciem zgryzu, ale przede wszystkim mają na celu wyleczyć bruksizm (czyli zgrzytanie zębami w nocy).
Zapraszamy na konsultacje podczas której stomatolog dobierze najlepsze dla Państwa rozwiązanie protetyczne.
[1]B.Sz. Dentonet