Powstawanie płytki nazębnej to proces, wbrew pozorom, niezwykle skomplikowany i etapowy. W piśmiennictwie stomatologicznym nosi nazwę biofilmu, lub inaczej, błony biologicznej, czy płytki bakteryjnej. Stanowi miękki złóg ściśle przylegający do tkanek zęba a także uzupełnień protetycznych, np. protez zębowych. Skąd się bierze i czy można zapobiec jej powstawaniu ? Postaram się to wszystko wyjaśnić.
Płytka nazębna to mieszanina śliny i jej składników oraz bakterii. Do jej powstania potrzebujemy w zasadzie dwóch rzeczy – twardej powierzchni oraz bakterii. O tym, że nasza jama ustna to siedlisko wielu rodzajów i gatunków bakterii nie muszę chyba nikogo przekonywać. Nawet u największych czyściochów nie ma możliwości na całkowite ich wyeliminowanie, tak po prostu jesteśmy zbudowani. A twarde powierzchnie to oczywiście nasze zęby, ewentualnie protezy zębowe obecne w jamie ustnej. Czy to wystarcza ? Proszę mi uwierzyć na słowo, tak, to wystarczy. Każdy z nas ma płytkę nazębną, która ciągle tworzy się na nowo, a jeśli nie jest dokładnie usuwana, gromadzi się i organizuje w twarde złogi nazębne.
Pierwszym etapem w powstawaniu płytki to tworzenie tzw. błonki nabytej. Ta lepka struktura powstaje z wyselekcjonowanych składników śliny, dlatego szybkość jej powstawania jest zróżnicowana indywidualnie i zależna od składu śliny. Niemniej jednak, powstaje niemal natychmiast po umyciu zębów. Następnie to do niej zaczynają przylegać bakterie, które organizują się w kolonie i namnażając się tworzą dojrzałą płytkę bakteryjną. A płytka bakteryjna w zestawieniu z zalegającymi resztkami jedzenia, to już lawina wydarzeń – kamień nazębny, próchnica, zapalenie dziąseł…
Wracając do pytania z tytułu postu, odpowiedź będzie krótka ale treściwa. Nie można się uchronić od powstawania płytki, ani też wyeliminować jej do zera, bo przecież nasza jama ustna nie jest środowiskiem jałowym. Nie istnieje żadna magiczna tabletka ani pasta do zębów, która sprawi, że problem płytki zniknie raz na zawsze. Kluczem do sukcesu jest regularna i dokładna higiena jamy ustnej. Istotą profilaktyki próchnicy i chorób dziąseł jest dążenie do skutecznego i systematycznego usuwania płytki, tak aby nie dopuścić do jej zalegania i gromadzenia się i tylko w ten sposób można przeciwdziałać powstawaniu nadmiernej ilości płytki. Czyli pozostaje mycie, mycie i jeszcze raz mycie zębów.
Z pozdrowieniami dr Czepiel