Podczas badania stomatologicznego okazuje się, że Pan Marek ma ogniska próchnicy w 4 zębach. “To niemożliwe! Przecież nic mnie nigdy nie bolało”, skwitował Pacjent. Jak to w końcu jest z tą próchnicą? Boli, czy nie?
Najbardziej właściwa odpowiedź na to pytanie brzmi “To zależy”. Upraszczając mamy 4 typy głębokości próchnicy: początkowa, powierzchowna, średnia i głęboka.
–próchnica początkowa – jest odwracalna. Odnosi się wyłącznie do szkliwa – czyli najbardziej zewnętrznej warstwy zęba. Jest to ubytek jakościowy – utrata minerałów. Po uzupełnieniu lakierem fluorowym w gabinecie, dalsze postęp jest zatrzymany. Najczęściej bezobjawowa.
–próchnica powierzchowna – jeżeli minerały nie zostaną uzupełnione, dochodzi do powstania ubytku w szkliwie. Bakterie i resztki pokarmowe zaczynają bytować w szczelinie, powiększając z czasem ubytek. Może wtedy dochodzić do minimalnych reakcji bólowych, w zależności od pokarmów spożywanych przez pacjenta. Najczęściej reakcja na kwaśne, słodkie potrawy oraz bodźce termiczne. Może być również zupełnie bezobjawowa.
–próchnica średnia – jest głębsza, obejmuje obszarem szkliwo a także i zębinę. W zębinie za pomocą kanalików zębinowych bakterie szybciej penetrują tkanki, niszcząc strukturę. Może być całkowicie bezobjawowa lub mogą pojawić się dolegliwości podobne do próchnicy powierzchownej.
–próchnica głęboka – sięga niemal do miazgi zęba – (potocznie nazywanego przez Pacjentów nerwem). Najczęściej duży obszar miękkiej, zakażonej zębiny. Nieleczona, powoduje zakażenie miazgi zęba przez bakterie oraz zmiany zapalne. Próchnica głęboka może powodować bóle samoistne o większym natężeniu niż wcześniej, ale też nie musi.
Próchnica przedtrzonowców
Wiele zależy od progu bólu u pacjenta, od rodzajów przyjmowanego pokarmu, od anatomicznego umiejscowienia próchnicy itp. Można latami nie odczuwać żadnych dolegliwości, co uśpi naszą czujność – a w konsekwencji mieć kilka – kilkanaście ubytków bardzo głębokich. Można również cierpieć z powodu malutkiej próchnicy przy szyjce zęba. Z tego powodu należy raz w roku odbyć wizytę stomatologiczną.
Z pozdrowieniami dr Czepiel