Profilaktyka próchnicy to najprostsza droga do obrony przed rozwojem tej choroby. Oprócz powszechnie znanych metod obrony, czyli dokładnej i systematycznej higieny, znanych jest jeszcze kilka innych sposobów, które pomogą nam wzmocnić zęby i rozbudować barierę ochronną przed próchnicą.
Do zwalczania i ochrony przed próchnicą niezbędny jest fluor. Jest to pierwiastek chemiczny, naturalnie występujący w pożywieniu, w szczególności zawierają go ryby, mięso, produkty zbożowe, herbata czy mleko. Jony fluorkowe znajdują się również w wodzie pitnej. Z pożywienia możemy uzyskać nie tylko fluor, ale również niezbędne witaminy, które wzmacniają kości i zęby. Dzięki zbilansowanej diecie, bogatej w mikro i makroelementy, racjonalnych posiłkach, dostarczamy naszemu organizmowi i zębom niezbędnych substancji, dzięki którym dochodzi do ciągłego wzmacniania struktur tkankowych. Po więcej informacji na temat żywienia zapraszamy tutaj (artykuł na temat żywienia napisany przez Dietetyka Klinicznego mgr Agatę Słowik)
Fluor dostarczany z pożywienia to profilaktyka endogenna. Nasz organizm „wyciąga” z posiłków to, co dla niego najlepsze i najcenniejsze, i przekierowuje do konkretnych narządów, w tym do zębów, wedle zapotrzebowania. Innym sposobem dostarczania naszym zębom fluoru, jest szeroko pojęta profilaktyka egzogenna. A to nic innego, jak dostarczanie fluoru bezpośrednio na zęby poprzez pasty i płukanki z różną zawartością fluoru, stosowane samodzielnie w domu, oraz preparaty z wysoką dawką tego pierwiastka, stosowane okresowo u stomatologa. Na co dzień sami możemy dbać o stały dowóz fluoru, co przy dobrej higienie powinno pokryć dzienne zapotrzebowanie naszych zębów na fluor. Przy okazji okresowej kontroli u stomatologa, warto jest skorzystać z zabiegu fluoryzacji, czyli podania jednorazowo większej dawki fluoru, co dodatkowo wzmocni nasze zęby. U dzieci, zaleca się przeprowadzenie lakowania bruzd zębów, głównie trzonowych, co nie tylko dostarcza potrzebnego fluoru, ale również tworzy fizyczną barierę chroniącą miejsca najbardziej wrażliwe na rozwój próchnicy.
Dlaczego fluor jest niezbędny ? Przede wszystkim bezpośrednio chroni szkliwo zębów, wbudowując się w jego strukturę. Dzięki temu, szkliwo staje się mocniejsze i bardziej odporne na działanie kwasów, produkowanych przez bakterie, odpowiedzialnych za powstawanie próchnicy. Fluor hamuje demineralizację, czyli utratę jonów ze szkliwa. Oddziałuje na bakterie próchnicotwórcze, blokując pewne enzymy, a tym samym uniemożliwiając bakteriom przemiany metaboliczne i produkcję kwasów.
Nie ma możliwości uzyskania skutecznej profilaktyki przed rozwojem próchnicy, bez udziału tak ważnego pierwiastka, jakim jest fluor. Jest on po prostu niezbędny. Warto zatem o nim pamiętać i poznać, zanim przypomni nam o nim ból zęba.
Z pozdrowieniami dr Czepiel